سندرم روده تحریک پذیر چیست ؟
غذاهای هضم شده پس از ترک معده وارد روده کوچک شده ، سپس به روده بزرگ می رو ن د. روده بزرگ با حرکات خود غذا را به آرامی جابجا می کند .
به روده بزرگ کولون هم می گویند.
در سندرم روده تحریک پذیر ( IBS ) اختلال در عملکرد روده باعث می شود غذا خیلی سریع یا خیلی آرام در دستگاه گوارش حرکت کند.
علایم روده تحریک پذیرچیست ؟
این بیماری می تواند باعث اسهال، یبوست یا هردو شود. هم چنین می تواند باعث شکم درد طولانی یا کوتاه شود. دردناشی از آن ممکن است پس از دفع گاز یا حرکت روده از بین برود. بعضی از مردم بلافاصله پس از بیدار شدن از خواب دچار اسهال می شوند. هم چنین ممکن است در حین غذا خوردن یا بلافاصله پس از آن اسهال رخ دهد . فشار و استرس مسافرت و حوادث اجتماعی یا تغییر در روند روزانه زندگی ممکن است علایم را بدتر کنند. علایم درصورت غذا نخوردن یا بعد از خوردن غذای زیاد احتمالا بدتر می شوند. زنان مبتلا در دوره عادت ماهانه ممکن است علایم بیماریشان تشدید شود.
نشانه ها:
۱- افزایش گاز روده
۲-یبوست
۳- اسهال
۴- احساس نیاز به دفع بلافاصله پس از اجابت مزاج (احساس تخلیه ناکافی)
۵-احساس نیاز فوری و شدید به اجابت مزاج
۶- درد و انقباض عضلات گوارشی
چگونه IBS تشخیص داده می شود؟
پزaک معمولا از علایم شما می پرسد . علایمی که در بالا ذکر شده اند می توانند پزشک را به تشخیص قطعی IBS برسانند. هیچ گونه تست آزمایشگاهی خاصی برای تشخیص قطعی بیماری وجود ندارد.
IBS چگونه درمان می شود؟
بهترین راه درمان ، تغییر رژیم غذایی است . شما می توانیدرژیم کم چرب و پرفیبر استفاده کنید ، از مصرف غذاهایی که به نظر می رسد وضع شما را بدتر می کنند خودداری کنید و راههایی برای مقابله با استرس خود بیابید. پزشک ممکن است داروهای جدیدی که برای بهبود علایم وجود دارند را پیشنهاد کند.
مصرف فیبر چه کمکی در بهبود علائم می کند؟
فیبر عملکرد روده رابهبود می بخشد ، چه درمورد اسهال ، چه درمورد یبوست یا هر دو . هم چنین فیبر گاز روده ، درد و سایر علایم را کاهش می دهد و اینکار را با حجیم و نرمتر کردن مدفوع انجام می دهد.
چه غذاهایی فیبر زیادی دارند؟
فیبر در میوه ها، سبزیجات، نان کامل و حبوبات وجود دارد . خوردن هرکدام از اینها فیبر را به رژیم غذایی شما اضافه میکند. هم چنین می توانید با خوردن سبوس فیبر را اضافه کنید.
گاز روده ممکن است با مصرف فیبر بهبود یابد . وقتی فیبر بیشتری می خورید باید آب بیشتری هم بنوشید. فیبر برای عمل کردن به آب نیاز دارد.ممکن است با خوردن فیبر بیشتر ، احساس بهبودی نکنید ، ولی اگر هم اصلا احساس بهتری ندارید دلسرد نشوید.
چه چیزهای دیگری فیبر را به رژیم اضافه می کند؟
مصرف پسیلیوم (فیبر سبزیجات طبیعی) ممکن است در کاهش علایم کمک کننده باشد. شما می توانید پسیلیوم را از داروخانه خریده و با یک تا۲ لیوان آب آماده کرده و میل کنید.
آیا غذاها IBS را بوجود می آورند؟
خیر، غذاها این بیماری را بوجود نمی آورند ، اما بعضی غذاها آنرا بدتر می کنند. تهیه لیستی از چیزهایی که می خورید و ثبت علایم برای چند هفته می تواند راه خوبی برای یافتن غذاهایی باشد که شما را به دردسر می اندازند. اگر فکر می کنید غذایی وضع شما را بدتر می کند، سعی کنید مدتی آنرا نخورید.
اما تا زمانیکه مشکلات بیشتری برای شما بوجود نیامده غذاها را قطع نکنید. بعضی از بیماران از غذاهایی که واقعا نیاز به قطع ندارند،اجتناب می کنند، این امر ممکن است بیشتر به ضررشان باشد تا به نفعشان ، چون تنوع غذایی کم می شود.
چه غذا ها یی ممکن است علایم را بدتر کنند؟
غذاهایی که ممکن است علایم را بدتر کنند شامل غذاهایی هستند که چربی یا کافئین زیادی دارند. چربی وکافئین می توانند باعث اسپاسم یا انقباض روده شوند . غذاهایی که سوربیتول دارند (شیرین کننده مصنوعی که درشکلاتها و آدامسهای بدون شکر استفاده می شود) می توانند عامل اسهال باشند. قرصهای آنتی اسیدکه منیزیم دارند هم می توانند اسهال ایجاد کنند. اگر گاز ، مشکل شماست باید از غذاهای نفاخ که شامل باقلا،کلم و بعضی میوه هاست بپرهیزید.
هم چنین ممکن است لازم باشد از شربت سیب و شربت انگور اج تنا ب کنید و کمتر آناناس ،گردو، فندق وکشمش مصرف کنید . اگر بعدازغذاخوردن درد دارید بهتر است رژیم کم چرب با پروتئین زیاد مصرف کنید.
شیر ولبنیات چطور؟
اگر شیروفرآورده های لبنی برای شما دردسرایجاد می کند، عدم تحمل به لاکتوز دارید. اگر بدن شما نتواند لاکتوز ، قند موجود در شیر را تحمل کند، لبنیات ممکن است علایم شما را بدترکنند. اگر این مورد وجود داشته باشد باید مصرف شیر و سایر فرآورده های آنرا محدود کنید. هم چنین می توانید برای تحمل لاکتوز، لاکتاز را بصورت قرص یا شربت مصرف کنید. می توانید قرصهای لاکتاز (مثلا لاکتید) را از داروخانه ها { البته با نظرپزشک معالج خود }تهیه کنید. اگر لازم است شیر مصرف نکنید، سبزیهای با برگ سبز تیره زیاد بخورید یا قرص کلسیم استفاده کنید. دریافت کلسیم کافی بخصوص برای جوانان و زنان لازم است.
با استرس چه کنم؟
با پزشک خود مشورت کنید . ورزش، آرامش و دارو می توانند کمک کننده باشند. هم چنین می توانید با یک مشاور درباره چیزهایی که شما را آزار می دهند صحبت کنید.
پزشک می تواند درمانهای دیگری برای IBS تجویزکند؟
معمولاداروها از IBS جلوگیری نمی کنند چون شما تمام عمر با این بیماری درگیرید. اما پزشک برای علایم اصلی شما دارو تجویز می کند. بعنوان مثال اگر شما درد دارید داروهای ضد انقباض ، برای کاهش انقباضات تجویز می شود. وقتی اسهال مکررا اتفاق می افتد داروهایی مانند لوپرامید ممکن است کمک کننده باشد. داروهای آرام بخش یا خواب آور برای درمان کوتاه مدت جهت درمان اضطراب که علایم را بدتر می کند ، تجویز می شوند. اگر علایم شدید باشد و آرامش نداشته باشید یا احساس افسردگی کنید ، پزشک ممکن است درمان ضد افسردگی تجویز کند.
داروهای ضد افسردگی برای بهبود علایم IBS بخصوص در بیماران افسرده بسیار کمک کننده هستند. بعضی داروهای ضدافسردگی برای درمان درد هم مناسب هستند حتی اگر افسرده نباشید.
آیا این بیماری به مرور زمان بدتر می شود؟
خیر، IBS ممکن است در طول زندگی عود کند، اما بدتر نمی شود. باعث سرطان یا نیازمند جراحی نیز نخواهد شد وعمر شما را نیز کوتاه نمی کند.
IBS چگونه می تواند روی فعالیتهای روزانه تاثیر بگذارد ؟
IBS ممکن است باعث شود ازکارهایی مثل بیرون رفتن ، رفتن سرکار یا مدرسه بازبمانید. می توان با یک برنامه ریزی خوب شامل رژیم غذایی سالم ، آموختن راههای جدید مقابله با استرس و اجتناب از غذاهایی که علایم شما را بدتر می کنند در جهت کنار آمدن با این مشکل تلاش نمود.
نکاتی درباره کنترل IBS :
¯ رژیم غذایی متنوعی داشته باشید.
¯ ۸ لیوان آب در روز بنوشید.
¯ از مصرف غذاهای پرچرب بپرهیزید
¯ بجای ۳ وعده غذای حجیم ،۶ وعده کوچک میل کنید.
¯ راههای جدید و بهتری برای مقابله با استرس بیابید.
¯ از ملینها اجتناب کنید. چون احتمال وابستگی به این داروها و ضعیف شدن روده وجود دارد.