کالپروتکتین یک پلی پپتید از خانواده پروتئین های S100 می باشد که در مواد بیولوژی مختلف انسانی از جمله سرم ، بزاق ، مایع نخاعی ، ادرار و یا مدفوع یافت شده است . در التهاب های مختلف ، مقدار کالپروتکتین در بافت های ملتهب افزایش می یابد .
-از کالپروتکتین مدفوع ، به طور وسیع در شناسایی التهاب شدید روده استفاده می شود . این پروتئین به طور عجیبی پایدار می باشد و در مدفوع برای بیشتر از ۷ روز در دمای اطاق پایدار است .
در زمان التهاب کالپروتکتین از گرانولوسیت های نوتروفیل آزاد می شود .
در التهاب روده این پروتئین در روده ترشح می شود و قابل شناسایی است در حالی که افزایش سطح آن در خون می تواند به علت وقوع هر التهابی در بدن باشد.
افزایش غلظت کالپروتکتین در مدفوع نتیجه مستقیم دگرانولاسیون نوتروفیلی است که بر اثر تخریب موکوس دیواره روده حادث می شود.
-در بیماران مبتلا به بیماری های التهابی روده یا (IBD (Inflammatory Bowel Disease مانند کولیت اولسراتیو و سندروم کرون و یا کولیت های با علت نامشخص مقدار کالپروتکتین خیلی بالا می رود در حالی که در بیماران مبتلا به سندروم روده حساس یا (IBS (Irritable Bowel Syndrome مقدار کالپروتکتین به میزان کمی افزایش پیدا می کند .
علائم IBD می تواند شامل یک یا چندین یک از موارد زیر باشد :
• اسهال های برگشت پذیر فارغ از اینکه همراه خون باشد یا نباشد .
• مشاهده ی موکوس در مدفوع .
• اسهال همراه با دلدرد شدید .
• در موارد نادر تب و از دست دادن وزن به علت از دست دادن اشتها یا سوء جذب .
-برای پیگیری وضعیت درمان بیماری نیز می توان از کالپروتکتین استفاده کرد که بهتر است ۲ تا ۳ بار در سال اندازه گیری شده و در صورت کاهش و رسیدن به سطح نرمال در یک محدوده زمانی کوتاه ، معمولا نشانه از پیشرفت خوب درمان است .
-التهاب در نواحی بالایی مجرای تنفسی به علت افزایش موکوس و احتمال ورود آن به مجرای گوارشی می تواند باعث افزایش کالپروتکتین در مدفوع بشود ، بنابراین اگاهی از امکان وجود التهاب در مجاری بالایی تنفسی می تواند در جلوگیری از تشخیص اشتباه به علت داشتن نتایج مثبت کاذب کمک بنماید .
-دریافت دوز بالا از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) به علت افزایش ترشح موکوس می تواند باعث افزایش مقدار کالپروتکتین مدفوع شود لذا اگاهی از مصرف این گونه از دارو ها توسط بیمار ، لازم است .
-استفاده از آزمایش کالپروتکتین به عنوان یک روش غیر تهاجمی و کم هزینه در مقایسه با اندوسکوپی ، میتواند کمک موثری در افتراق بیماری های التهابی روده باشد .
این آزمایش به روش ایمونواسی و به طور روزانه در گروه آزمایشگاهی دکتر مطوریان انجام می گیرد و برای دادن نمونه مدفوع نیاز به ناشتایی و یا شرایط خاصی نیست .
حساسیت آزمایش که توسط دستگاه تمام خودکار Alegria انجام می شود ۹۷٫۶ درصد و اختصاصیت آن ۹۳٫۸ درصد است .